ائمه (ع) در دعای ماه رجب
در مجموعه سخنرانی های عید غدیر از آیت الله سید محمد محسن حسینی طهرانی، در جلسه 4 در مورد معنای توحید صحبت به میان آمده است. در خلال این بحث از سخنرانی عید غدیر، ایشان مطلبی را در مورد دعای ماه رجب و اشاره آن به ائمه اینگونه مطرح میکند که:
در دعای ماه رجب راجع به ائمه علیهم السلام می خوانیم:
«أعضادٌ و أشهادٌ [و مُناةٌ و أذوادٌ] و حَفَظةٌ و رُوّادٌ، فبهِم مَلأتَ سماءَک و أرضَک حتّی ظهَر أن لا إله إلّا أنتَ.»
«أعضادٌ و أشهادٌ؛ ائمه علیهم السلام یاوران و ناظران بر عالم کون هستند. » «حَفَظةٌ؛ اینها پاسدارند.» پاسدار یعنی شخصی که نگهدار و نگهبان مسئلهای است. «رُوّادٌ؛ اینها پیشآهنگان و جلوداران برای قافلۀ توحید هستند.» «فَبهِم مَلأتَ سَماءَک و أرضَک؛ خدایا تو بهواسطۀ وجود ائمه آسمان و زمین را پُر کردی.» «حتّی ظهَر أن لا إله إلّا أنتَ؛ تا اینکه حقیقت کلمۀ لا إله إلا اللَه و توحید ظهور پیدا کرد.»
ظهور یعنی چه؟ توحید که سر جایش بود! چه تعیّنی باشد یا نباشد توحید هست. ظهور توحید نیاز به ظهور مَظهر دارد و تا مَظهری نباشد ظهوری نیست. در مقام ذات که مقام غیبالغیوب است، توحید [بالصّرافه] برقرار است. در آنجا که کثرت نیست و در آنجا که دیگر ظهور نیست، بلکه عالَم عماء محض است، عالَم ظلمات است. آنجا عالم نور نیست، آنجا را بهواسطۀ شدّت اندکاکِ نور عالَم عِماء میگویند. در آنجا دیگر نه مَظهری هست و نه مُظهری و نه ظهوری.
پس ظهور لا إله إلا اللَه بهواسطۀ چیست؟ بهواسطۀ ولایت است؛ یعنی ولایت است که بهواسطۀ هیمنه و اقتدار خود، علّت تامۀ برای تنزّل مشیّت مطلقۀ حق شده است و تمام آنچه در این عوالم ربوبی وجود پیدا میکند، وجود نازلۀ ولایت است.
پس [خدایا،] به وجود ائمه علیهم السلام «مَلأتَ سماءَک و أرضَک؛ تو آسمان و زمینت را پُر کردی!» وجود جبرائیل امین بهواسطۀ وجود خاتم انبیاء است، وجود میکائیل و اسرافیل و عزرائیل بهواسطۀ وجود خاتم انبیاء است و اینها مرحلۀ نازلۀ آن وجود مقدّس و وجود متعالی هستند و تمام عوالم وجودی، مراتب و تعیّنات وجود مقام ولایت مطلقه هستند.
فَبهِم مَلأتَ سماءَک و أرضَک؛ تو بهواسطۀ وجود اینها و بهواسطۀ ولایت اینها آسمان و زمینت را پُر کردی تا اینکه توحیدی که در عالم عماء بود، تا اینکه آن توحیدی که بالصّرافه بود، تا اینکه آن توحید حقّه و حقیقیه و یکتایی که داشتی و تا اینکه آن عالم خفا و ظلماتی که بود، ظهور و بروز پیدا کرد و در مقام ثبوت و اثبات متجلّی شد. پس ما میتوانیم بگوییم که ولایت، علّت و مبدأ برای تمام تعیّنات در همۀ عوالم ربوبی و عوالم امکان است.